SP – Socialistische Partij
“Wat is dit een verademing – hier spreekt men met respect voor zee, natuur en medemensen. Geen gaswinning maar windparken uitbreiden in harmonie met het beschermen van een grotere ruimte voor de natuur. U biedt een sociale oplossing voor de klimaatcrisis en beter nog, een klimaatrechtvaardige samenleving in 2040. U beseft dat toekomstige generaties ook afhankelijk zijn van de zee, maar tegelijkertijd beschouwt u mij als dreiging, waartegen bescherming vereist is. Dit laatste laat een sprankje angst zien en hierdoor maak ik mij ook zorgen – wat u wilt en beschrijft, afschaffing van het kapitalisme, klinkt ideaal. Maar is het een reëel doel dat in een partij-programma past? Kunt u het systeem zo drastisch omdraaien dat daarmee de neuzen in dezelfde richting meestromen, met zicht en controle op de beperkte natuurlijke bronnen die u aan wilt kunnen spreken? Ik wil met u hopen dat dit kan en ik wil met u hopen dat de mensen dit willen en willen hopen. Het is mijn hoop dat men nog kan hopen en de goede hoop laat spreken.”
Toelichting per stelling
Afbouwen van gas- en oliewinning op zee
Ja – De SP wil een einde aan gaswinning onder de Waddenzee en wil de bestaande gas- en oliewinning op de Noordzee zo snel mogelijk afbouwen, en direct stopzetten waar deze een gevaar vormt voor de natuur.
Maatregelen tegen watervervuiling
Ja – De SP stelt dat het Nederlandse oppervlaktewater tot het slechtste van Europa behoort. Zij wil de bestaande normen streng handhaven, het lozen van afvalwater strenger reguleren en een toxiciteitsbelasting in te voeren, een einde maken aan het gebruik van microplastics, een verbod op het uitstoten van PFAS, vervuilende industrieën dwingen om het gebruik van plastic af te bouwen en het gebruik van bouwstoffen zoals staalslakken verbieden. De overheid helpt bij de sanering, waarbij de vervuiler betaalt.
Versterken en/of vergroten van beschermde natuurgebieden op zee
Ja – De SP pleit expliciet voor de uitbreiding van natuurgebieden, zowel op land als op zee. De partij ziet de natuur als het fundament van een leefbare samenleving en wil investeren in het beschermen en uitbreiden ervan. Er moet meer geld en personeel komen voor onderhoud, toezicht en herstel van natuur om de biodiversiteit te herstellen.
Beter rekening houden met de impact van windparken op het zeeleven
Ja – De SP wil investeren in windparken op zee als onmisbare bron voor een duurzame energievoorziening. Daarbij vinden ze bescherming van natuur en biodiversiteit net zo belangrijk als de klimaatopgave. Windparken worden natuurinclusief ontworpen en aangelegd, zodat ze niet alleen schade voorkomen, maar juist nieuwe habitats kunnen vormen voor zeeleven. Er komt altijd een toets op de ecologische effecten en er wordt niet gebouwd in kwetsbare natuurgebieden.
Bodemverstorende visserij verbieden in beschermde natuurgebieden op zee
Stap in de goede richting – De SP wil dat vismethoden zo min mogelijk schade aanrichten aan het ecosysteem, maar benoemen niet expliciet bodemverstorende visserij.
Reguleren en handhaven van overbevissing en bijvangst
Ja – De SP stelt dat de visserij duurzaam en in balans met de natuur moet zijn. Concreet betekent dit dat er voldoende vis in zee moet blijven, bedreigde soorten beschermd worden en vismethoden zo min mogelijk schade aan het ecosysteem mogen aanrichten. Dit impliceert regulering en handhaving, maar het is onduidelijk welke maatregelen de SP wil nemen tegen overbevissing en bijvangst.
Inzetten op verduurzaming scheepvaart
Ontbreekt – De verduurzaming van de zeescheepvaart wordt door het verkiezingsprogramma van de SP niet specifiek behandeld. Wel wil de SP de binnenvaart stimuleren en verduurzamen door subsidie te verstrekken voor elektrisch of op waterstof varen.
Maatregelen ter bescherming van het koraal in Caribisch Nederland
Ja – De SP benoemt de klimaatcrisis als een directe bedreiging voor Caribisch Nederland, inclusief de toerismesector, wat een indirecte verwijzing is naar de kwetsbaarheid van ecosystemen zoals koraalriffen. De partij wil de eilanden financieel ondersteunen voor klimaatadaptatie, betere handhaving voor het behoud van natuur, en het aanpakken van de wildgroei van (illegale) bouw aan de kust.
Committeren aan het Klimaatakkoord van Parijs en het BBNJ-verdrag (bescherming van biodiversiteit op volle zee)
Stap in de goede richting – De SP wil een sterke internationale rechtsorde en stelt dat het internationaal recht de leidraad van het buitenlandbeleid moet zijn. Ze staat volledig achter de klimaatdoelen en wil verder gaan door te streven naar een klimaatneutrale samenleving in 2040. De partij wil samenwerken met Europese bondgenoten aan een “sociale Green Deal”.
Rechten van de natuur opnemen in de wet
Ontbreekt – In het verkiezingsprogramma van de SP wordt er niet gesproken over rechten voor de natuur.
Diepzeemijnbouw voorlopig niet toestaan
Ontbreekt – In het verkiezingsprogramma van de SP wordt er niet gesproken over diepzeemijnbouw.
Maatregelen om onderwaterlawaai tegen te gaan
Ontbreekt – In het verkiezingsprogramma van de SP wordt er niet gesproken over onderwaterlawaai.
Opstellen van natuurinclusief beleid over CO2-verwijdering op zee
Ontbreekt – In het verkiezingsprogramma van de SP wordt er niet gesproken over beleid omtrent CO2-verwijdering op zee. Wel is de SP tegen het grootschalig opslaan van CO2 onder de grond, gezien zij dit geld eerder willen investeren in een versnelling van de duurzame transitie.